In de reeks ‘genieten van het vaderschap’ geeft Armand Sag wekelijks een inkijkje in zijn leven en vaderschap. Ook reflecteert hij op de rol die de vader in onze samenleving heeft. Deze keer schrijft Armand over ouderschap en…schoonmaken! Want bestaat er ook zoiets als nesteldrang bij vaders?
Je hoort het eigenlijk vooral als vrouwen en moeders het doen: voortdurend schoonmaken voor de kinderen. Het heeft zelfs een populaire en deftige naam gekregen als ‘nesteldrang’. Het zou het hoogtepunt bereiken in de laatste periode van de zwangerschap. Hier heb ik zelf geen onderzoek naar gedaan dus ik zou niet weten hoe dit precies zit. Een korte google-zoektocht toont mij wel dat er echt ontiegelijk veel wetenschappelijk onderzoek naar is verricht en ik heb geen reden om te twijfelen aan datgene wat mijn collega-onderzoekers hebben beschreven. Wat mij wel opvalt, is dat het bij vaders vooral na de geboorte van de kinderen speelt maar dat dit totaal onbelicht blijft omdat er simpelweg geen onderzoek naar is gedaan.
Poetsdrang bij papa
Nu is mijn observatie natuurlijk een micro-studie naar vaders als ik alleen maar vaders om me heen heb. Toch valt het me wel heel erg op: elke vader in mijn directe en indirecte omgeving, is heel erg bezig met schoonmaken rondom de kinderen. Als het om gescheiden vaders gaat, dan begint het vooral de dag dat ze de kinderen gaan ophalen en is dit vervolgens voortdurend in de periode dat de kinderen bij hen zijn. Ik kan me een concrete (en zeer recente) situatie herinneren waarin ik in paniek werd gebeld door een eveneens gescheiden mede-vader wiens stofzuiger kapot was gegaan terwijl hij omgang met de kinderen had. Hij ijlde of hij mijn stofzuiger mocht overnemen c.q. kopen, en dan ook of ik het kon brengen “nu meteen!”. Toen ik slaapdronken vroeg waarom, riep hij uit dat zijn stofzuiger kapot was gegaan en dat zijn twee (jonge) kinderen hem waren en dat zijn huis “stront met zich meebracht” (een Turks gezegde wat erop neerkomt dat het huis heel erg vies is respectievelijk).
Schoonmaken
Ik probeerde hem nog te kalmeren dat in die korte 5 minuten tussen dat zijn stofzuiger tijdens het stofzuigen van zojuist het begaf, en het telefoongesprek dat wij nu hebben, zijn huis nooit “stront zou hebben kunnen geproduceerd”. Simpelweg omdat er niet genoeg tijd tussen zit. Hij bleef in paniek dus ik reed er maar snel heen. En inderdaad, in mijn optiek was het huis exact hetzelfde als de dag ervoor, of de week ervoor, of de maand ervoor. Maar de beste man moest meteen stofzuigen en sommeerde mij vervolgens om een tikkie te sturen van dertig euro. Ik zei dat ik tegenwoordig een andere gebruik en dat hij deze mocht hebben. Hij knikte wat paniekerig en begon krampachtig de woonkamer te stofzuigen. Ik bekeek het tafereel en bedacht me of ik soms ook zo was als ik de kinderen had. En ook bij andere vaders begon ik erop te letten.
Nesteldrang bij vaders?
En warempel begon het me inderdaad op te vallen dat alle vaders die ik ken, en dan vooral de gescheiden vaders, één dag voordat hun omgang begint met grote boodschappentassen vol schoonmaakspullen thuiskomen na een uitgebreide shopping spree. Bij mezelf zag ik dit niet terug, dacht ik. Tenslotte was ik de dag ervoor nog snel enkele dingen aan het doen voor mijn werk of studie. Maar toen kwam het: de dag dat de kinderen bij mij zijn, heb ik wel de behoefte om bij elk kruimeltje meteen de kruimeldief te pakken. En als ik dan toch bezig ben, ook meteen de antibacteriële spray. Uiteraard een kindvriendelijke kindvriendelijke variant die plantaardig en goed voor het milieu is.
Dan herinner ik me ineens dat ik de was moet doen, en de afwas, en dat ik het toilet al een flinke tijd niet meer met dikke bleek heb schoon geschrobd, en dat de badkamertegels toch vergeeld lijken (ook al stelde iedereen me gerust dat ze nog altijd wit zijn sinds de vorige omgang van een week geleden), en dat het douchegordijn ook wel weer eens in de wasmachine moet op 90 graden (want alleen dan gaan alle bacteriën dood; hoe ik dit weet, weet ik zelf niet meer).
Vaderschap is…schoonmaken?
Ik moet oprecht toegeven dat ik nog nooit in mijn leven een douchegordijn heb gewassen, ik wist niet eens dat dit kon. Meestal kocht ik na een jaar een nieuwe, maar nu wil ik ze elke maand ook nog eens op 90 graden wassen. Als het bij zwangere vrouwen voor de geboorte ‘nesteldrang’ heet, hoe heet dit verschijnsel bij vaders NA de geboorte dan? En, wellicht nog belangrijker, houdt het ooit op of blijven we schoonmaken tot onze kinderen het huis uit zijn?
Armand Sag (1984) is vader van een dochter (2015) en zoon (2019) en student Ecologische Pedagogiek. In 2020 was hij een van de hoofpersonen in de NPO-documentaire Verstoten Vaders. Met zijn eigen ervaring als uitgangspunt maakt hij zich hard voor de bewustwording rondom het belang van betrokken vaderschap. Elke woensdag verschijnt zijn nieuwe column op VADER Magazine.
