Vaderschapsverlof opnemen na de bevalling: waar moet je als aanstaande vader rekening mee houden? In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over vaderschapsverlof.
Wat is vaderschapsverlof precies?
Voordat we inhoudelijk gaan kijken naar het al dan niet opnemen van vaderschapsverlof, is het goed om eerst te kijken naar wat vaderschapsverlof eigenlijk is. Het is een wettelijke regeling waarbij de vader of partner van de moeder na de bevalling recht heeft op een aantal dagen verlof. Dit geldt voor alle geregistreerde partners van de moeder. Ook van hetzelfde geslacht en ook adoptiepartners kunnen gebruik maken van de wettelijke regeling rondom partnerverlof, ofwel geboorteverlof.
Wat is het verschil tussen vaderschapsverlof, geboorteverlof en partnerverlof?
Als je je al een beetje hebt verdiept in het opnemen van verlof na de bevalling, heb je wellicht al gemerkt dat men verschillende soorten benamingen voor het verlof hanteert. Vaderschapsverlof, geboorteverlof en partnerverlof worden in dit verband vaak, en vaak ook door elkaar gebruikt. Het volgende is voor jou goed om te weten: er is géén verschil tussen vaderschapsverlof, geboorteverlof en partnerverlof. De officiële term is geboorteverlof en dat is ook de term waarmee de Rijksoverheid communiceert. In de praktijk wordt de verlofregeling echter ook wel vaderschapsverlof of partnerverlof genoemd.
Wanneer mag je vaderschapsverlof opnemen?
Als vader in Nederland heb je recht op vaderschapsverlof als je aan kunt tonen dat je samen bent met de moeder van je (ongeboren) kind. Volgens de Nederlandse wet is dit het geval wanneer:
- Je bent getrouwd met de moeder van je kind
- Er sprake is van een geregistreerd partnerschap
- Ongehuwd bent, maar wel geregistreerd staat op hetzelfde adres
- Je de erkenning van je kind hebt geregeld
Heb je als zzp’er of ondernemer ook recht op vaderschapsverlof?
Er heerst nogal wat onduidelijkheid over wie vaderschapsverlof mag opnemen. Momenteel geldt de regeling enkel voor vaders in loondienst. Als zzp’er of ondernemer kun je dus geen vaderschapsverlof opnemen zoals vastgelegd in de Wet WIEG. Voor zwangere ondernemers is dit overigens anders. Zwangere vrouwen hebben dan wel recht op een uitkering. Dit betreft een periode van ten minste 16 weken tijdens en na de zwangerschap. Deze uitkering heet de Zelfstandige en Zwanger-regeling (ZEZ).
Wat houdt de Wet WIEG precies in?
Het vaderschapsverlof, geboorteverlof of partnerverlof is in Nederland vastgelegd in de Wet WIEG. Dit is een afkorting van Wet Invoering Extra Geboorteverlof. Deze wet is eind 2018 aangenomen en bestaat uit twee delen, die we hieronder zullen uitleggen. De twee delen waaruit de Wet WIEG bestaat zijn:
- Geboorteverlof 2019
- Aanvullend vaderschapsverlof 2020
Geboorteverlof 2019: vijf dagen geboorteverlof voor partners en vaders
Sinds 1 juli 2019 heb je als vader in loondienst recht op één week partnerverlof na de bevalling. Dit betreft een volledige werkweek en is gekoppeld aan het aantal contracturen. BIjvoorbeeld: werk je vijf dagen van acht uur per dag, dan heb je recht op 40 uur geboorteverlof. Of werk je bijvoorbeeld twintig uur verdeeld over drie dagen? Dan krijg je ook 20 uur geboorteverlof. Dit geboorteverlof, partnerverlof of vaderschapsverlof wordt betaald door de werkgever en moet binnen vier weken na de geboorte van je kind worden opgenomen. Het is te adviseren om het geboorteverlof al in de eerste week op te nemen, en wel om meerdere redenen. Waarom dat zo is, lees je in het artikel Vader worden: wat kun je verwachten als je vader wordt?
Aanvullend vaderschapsverlof 2020
Op 1 juli 2020 is het aanvullend vaderschapsverlof ingegaan. Dit stelt je als vader in staat om na de geboorte van je kind tot wel vijf weken extra thuis te kunnen zijn. Als je hiervan gebruik wilt maken, is het te adviseren om dit al in een vroeg stadium te bespreken met je werkgever, zodat zij goed kunnen anticiperen op jouw tijdelijke afwezigheid in de verlofperiode. Over hoe je vaderschapsverlof bespreekbaar maakt bij je werkgever en hoe je dit tot een echte win-win situatie maakt, schreven we eerder dit artikel.
Wat houdt ouderschapsverlof in?
Ouderschapsverlof is iets heel anders dan geboorteverlof, partnerverlof of vaderschapsverlof. Toch is het interessant om ook al tijdens de zwangerschap op de hoogte te zijn van wat ouderschapsverlof precies is. Ouderschapsverlof is een wettelijke regeling waardoor een ouder in loondienst in de eerste jaren na de geboorte van het kind meer thuis kan zijn. Dit kan per kind worden opgenomen, tot en met het moment dat deze acht jaar is. Deze regeling is (althans op dit moment) nog onbetaald. Vanaf augustus 2022 worden de eerste negen weken van het ouderschapsverlof gedeeltelijk doorbetaald door het UWV. Hoewle je wettelijk gezien recht hebt op ouderschapsverlof, dien je dit op een goede manier af te stemmen met je werkgever.
Hoe kun je vaderschapsverlof opnemen?
Als vader in loondienst kun je dus (aanvullend) vaderschapsverlof opnemen. Dit doe je in samenspraak met je werkgever, die de verlofaanvraag vervolgens doorgeeft aan het UWV. Zoals we al eerder schreven, is het zaak om je verzoek bij voorkeur al in een vroeg stadium te bespreken met je werkgever. Door dit gesprek goed voor te bereiden vergroot je de kans om tot een goed een positieve uitkomst te komen.
Vaderschapsverlof berekenen?
Bij het al dan niet opnemen van vaderschapsverlof hoort natuurlijk ook een financiele planning. Want de mogelijkheden zijn allesbehalve overzichtelijk. Zeg nu zelf: zwangerschapsverlof, vaderschapsverlof, ouderschapsverlof en vakantiedagen. Met alle verschillende regelingen zie je eenvoudig door de bomen het bos niet meer. In 2020 is de zogeheten Verlofplanner gelanceerd, waarmee je de verlofmogelijkheden eenvoudig in één overzicht kunt vangen. Dit kan inzicht bieden in de mogelijkheden waarop je vervolgens je keuzes kunt baseren. Een link naar de verlofplanner vind je hier.
Wat zijn de voordelen van vaderschapsverlof?
Alle inhoudelijke regelingen en hoe je je verlof financieel rond krijgt is natuurlijk goed om te weten, maar allereerst draait het natuurlijk om die ene vraag: wat zijn de voordelen van vaderschapsverlof? En waarom zou je dit op moeten nemen? Je moet natuurlijk niets, maar het is absoluut de moeite waard om je hierin te verdiepen. Jouw aanwezigheid als vader én partner tijdens die eerste, intense weken na de geboorte van je kind is namelijk van onschatbare waarde. Eerder schreven we al een artikel over de voordelen van vaderschapsverlof. Wat uiteindelijk gaat het natuurlijk hierom: over vader worden en de beste start creëren voor je gezin.
Wil je meer weten over vaderschapsverlof of hoe andere vaders dit in de praktijk hebben ervaren? In ons boek Kickstart je Vaderschap vind je talloze ervaringsverhalen, belangrijke thema’s rondom het verlof én krijg je praktische tips. Bestel ons boek voor aanstaande vaders nu tijdelijk zonder verzendkosten.
Geschreven door: Robin van Tilburg
