Als jonge ouder wil je natuurlijk zo goed mogelijk inspelen op de behoefte van je kind. Maar communiceren met je baby: kán dat eigenlijk wel? VADER Magazine sprak met Jessica Boerema, expert en trainer op het gebied van baby- en jonge kindcommunicatie. Wat ze ons vertelde was zo interessant, dat we er een heus webinar aan vast hebben geplakt! Speciaal voor vaders die willen leren hoe ze kunnen communiceren met hun baby. Lees dus vooral verder!
“Communicatie, contact en nabijheid zijn dé basisingrediënten van veilige hechting. Sterker nog: het is van levensbelang!”
Jessica, om maar meteen met dé vraag te beginnen: kun je als vader – of als ouder in het algemeen – eigenlijk al contact maken met je baby?
Jazeker! Baby’s drukken zich nog niet uit met woorden, maar wél met hun lichaamstaal, geluidjes en verschillende huiltjes. Zo maken zij hun behoeften kenbaar. De signalen zijn nog klein, maar wel zichtbaar.
Uit ervaring weet ik dat veel vaders, en moeders wellicht ook, tijdens de zwangerschap of in de eerste weken na de geboorte best onzeker kunnen zijn op dit vlak. Dat ze denken: hoe weet ik waar mijn baby behoefte aan heeft?
Die ouders kan ik geruststellen; vaak gaat het, dankzij de ouderlijke intuïtie, bijna vanzelf. Het enige wat je als ouder hoeft te doen is écht kijken en luisteren naar je kind. Met volle aandacht. Als ik meteen een tip mag geven: schroom niet om, wanneer je je baby observeert, ook tegen hem te praten. Als ouder help je je baby hiermee om de wereld te duiden. Daarbij zorgt jouw aanwezigheid en het horen van je stem voor een veilig gevoel. Dit is belangrijk om een baby vanuit vertrouwen te laten hechten.
Je noemde het woord hechting al even. Veel boeken en artikelen voor (aanstaande) ouders spreken over het belang van hechting. Ook wij schreven er al eerder een artikel over. Welke voordelen heeft baby- en kind communicatie op het hechtingsproces?
Communicatie, contact en nabijheid zijn dé basisingrediënten van een veilige hechting. Net zo belangrijk en essentieel als voeding en een schone luier. Sterker nog: het is van levensbelang! Wanneer wij geen contact maken en niet die liefde en geborgenheid geven die pasgeborenen zo hard nodig hebben, kan een baby zelfs overlijden.
Misschien een lugubere vraag, maar toch belangrijk om het belang van communicatie te onderstrepen: hoe hebben we dit ooit ontdekt?
Dit zijn we te weten gekomen na een gruwelijk experiment uit 1944 waarbij een groep van veertig baby’s wel voeding kregen en werden verschoond, maar waarmee niet werd gecommuniceerd of op een andere manier contact werd gemaakt. Het resultaat: de helft van de baby’s overleed binnen vier maanden… Het experiment werd toe stopgezet maar alsnog overleden veel van de andere baby’s uit de groep, zonder dat daar een medische oorzaak voor werd gevonden.
Over urgentie gesproken…Maar dan is het omgekeerde misschien ook waar. Wat zijn de effecten van goede baby-communicatie op de ontwikkeling van een kind?
Klopt! Wanneer de communicatie tussen ouder en kind goed is afgestemd, heeft dat een positief effect op de groei en ontwikkeling van een kind. Als er door omstandigheden veel stress aanwezig is, dan kan dat veel energie en stress van een kindje vergen, waardoor de ontwikkeling kan stagneren. Het is belangrijk dat ouders het belang hiervan inzien en hier met vertrouwen naar kunnen handelen.
Zelfvertrouwen is heel belangrijk voor jonge ouders. Jij vergroot dit zelfvertrouwen bij de ouders op verschillende manieren, onder andere met de inzet van Dunstan Babytaal. Ik heb al van verschillende ouders gehoord dat ze hier veel aan hebben gehad, en dat hun zelfvertrouwen als ouder daarmee ook is gegroeid. Kun je daar iets over vertellen?
Zeker! De Dunstan Babytaal laat zien, of beter gezegd: horen, dat je de geluiden (huiltjes) die een jonge baby maakt kunt herkennen aan de specifieke klanken. Deze geluiden komen voort uit reflexen die nog heel actief zijn na de geboorte.
Klinkt interessant! Iedere ouder herkent wel het machteloze gevoel van een huilende baby, waarbij je niet precies weet wat er aan de hand is. Kun je omschrijven wat ouders tijdens een cursus Dunstan Babytaal kunnen verwachten? En wat levert het op?
De ouders krijgen een hoop waardevolle informatie, waarbij ze bovenal de vijf meest voorkomende baby-huiltjes leren herkennen én interpreteren! Het helpt je als ouder om jouw baby nog beter en sneller te begrijpen. Ik hoor geregeld van ouders die de cursus hebben gevolgd dat ze deze informatie graag eerder hadden willen hebben. Je kunt de cursus Dunstan Babytaal zien als een belangrijk deel van de totale ‘gebruiksaanwijzing’ die een baby met zich meebrengt.
Bij je cursussen, trainingen en workshops maak je vaak gebruik van videobeelden. Je bedrijf heet zelfs Contact in Beeld. Waarom is dit volgens jou zo effectief?
Videobeelden, en het analyseren daarvan, kunnen ouders helpen om hun baby beter te leren kennen. Tijdens de online training die ik aanbied, kijk ik samen met ouders naar videobeelden waarbij contact tussen ouder en kind zichtbaar is. Door te kijken wat een kind aan signalen laat zien, kun je samen nadenken over dat wat hem kan helpen zich weer prettig te voelen. Of een baby nu kampt met eet- slaap of buikproblemen; video kan bijdragen aan de oplossing.
In mijn ervaring is het voor ouders met een te vroeg geboren kindje nog eens extra spannend en onzeker hoe ze hun ouderrol in moeten vullen. Wat kun je voor deze groep betekenen?
Bij de vroeggeboren baby’s film ik ogenschijnlijk ‘alledaagse momenten’ in het contact tussen ouders en kind. Daarna kijken we samen de beelden terug en zoomden we in op de signalen van hun pasgeborene. Hierbij leren ouders over de betekenis van de lichaamstaal van hun kindje. Samen naar videobeelden kijken, en deze vervolgens analyseren, helpt ouders te zien dat er al werkelijk contact mogelijk is én leren hoe ze er voor hun kindje kunnen zijn.
Wat bijzonder! Ik kan me voorstellen dat dit het zelfvertrouwen van ouders, zeker ook van vaders, ten goede komt.
Dat is ook mijn ervaring. Ik merk dat ouders na een sessie meer zelfvertrouwen ervaren in hun ouderrol. Zeker wanneer ze aanvankelijk veel zorgen hadden en hun kindje soms amper aan durfden te raken, bang om het kwetsbare babylijfje te beschadigen. De beelden, in combinatie met duiding en uitleg, zorgen ervoor dat ze zich een stuk zekerder gaan voelen, waardoor het contact en daarmee te hechtingsband versterkt wordt en daarmee de groei en ontwikkeling tot bloei komen!
Wat kunnen ouders verwachten van een cursus of training bij Contact in Beeld?
Na een kort voorstelrondje gaan we aan de slag met een stukje theorie over basiscommunicatie. Als je weet hoe die werkt, weet je ook hoe je ‘m kunt toepassen als je baby of kind bijvoorbeeld driftig is. Verder vertel ik allemaal leuke weetjes rondom het thema wat van toepassing is en daarna gaan we zoveel mogelijk videobeelden uit de praktijk met elkaar bekijken en analyseren. Dat laatste is natuurlijk het allerleukste! Overigens: de trainingen voor ouders geef ik momenteel online, waarbij we elkaar ‘live’ spreken. Binnenkort komt ook de mogelijkheid om de trainingen te volgen via een speciale leeromgeving.
Wat zijn de grootste eye-openers van ouders na het volgen van een training?
Mijn aanbod maakt ouders bewust van de invloed die ze hebben op hun kind door hun manier van aanwezig zijn en contact maken. Door de beelden zien ze ineens weer de essentie van hun kind en wat deze probeert te zeggen. En dat het belangrijk is om datgene wat hun kind aangeeft te begrijpen en écht te ontvangen. Als je dat als vader en ouder doet, bouw je op duurzame wijze aan een stevige hechtingsrelatie.
Klinkt erg waardevol. In welke fase van hun ouderschap kunnen ouders bij jou terecht? Kan dit bijvoorbeeld ook wanneer de kinderen als wat ouder zijn?
Mijn aanbod is, in principe, geschikt voor ouders vanaf de zwangerschap totdat het kind zes jaar is. De cursus Dunstan Babytaal kan al in het laatste trimester van de zwangerschap worden gevolgd, en de overige trainingen vaak wanneer je als ouder tegen een specifiek ‘probleem’ of situatie aanloopt en het fijn vindt om wat houvast en inzicht op te doen.
Super interessant! Naast je werk met ouders biedt je ook trainingen aan voor professionals die werken met jonge kinderen. Kun je daar iets over vertellen?
In 2015 ben ik gestart met het geven van trainingen aan professionals in ziekenhuizen, waarbij de focus ligt op het effectief en positief communiceren met zieke jonge kinderen van 0 tot 6 jaar. Kinderen die ziek zijn, zijn vaak angstig, verdrietig, boos en niet meewerkend. Trauma ligt op de loer als een kind allerlei vervelende medische handelingen moet ondergaan. Het vergt een manier van communiceren die zorgt dat de emoties van een kind voor het kind te behappen zijn. En dat is nog best een kunst en uitdaging én vergt specifieke kennis die ik deel in de training. Ook hierbij maak ik vaak gebruik van video.
Daarnaast organiseer je ook verschillende webinars voor zowel professionals als ouders.
Klopt! Met regelmaat organiseer ik webinars om ouders op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met verschillende vormen van babycommunicatie. Meer weten? Neem voor meer informatie over deze webinars én mijn aanbod voor ouders een kijkje op mijn website, of volg me via Instagram.
Mooi artikel Jessica.
Ah dankjewel Roelien 🙂