Hoe beleven vaders het vaderschap? Er is niets leuker dan de verhalen van medevaders te ontdekken en van elkaar te leren. Vanaf januari 2025 geeft columnist Armand Sağ elke vrijdag een inkijkje in zijn leven en zijn ervaringen als vader. Ook reflecteert hij op de rol en positie van vaders in onze samenleving. Deze keer schrijft Armand over de eerste keer dat hij als vader het Suikerfeest mocht vieren met zijn kinderen. Je leest het goed: mocht.
Het voelde als een enorme bokswedstrijd tegen Mike Tyson en Muhammad Ali op hun hoogtepunt, maar uiteindelijk is het me gelukt. Na zes jaar van rechtszaken kon ik eindelijk het Suikerfeest met mijn kinderen vieren. Dit was voor het eerst dat zij dit ‘mochten’. Het klinkt misschien vreemd, ‘mochten’, maar het is toch het juiste woord. Elk jaar moest ik het verzoek indienen om het Suikerfeest met mijn kinderen te vieren, en elk jaar werd het afgewezen, vaak onder luid gejuich van jeugdzorg (dat wil zeggen, een raadsvertegenwoordiger van de Raad voor de Kinderbescherming en twee jeugdbeschermers of gezinsvoogden van een Gecertificeerde Instelling).
Argumenten
Er waren altijd nieuwe argumenten die door de zogenaamde ‘wijze heren (of dames)’ van de Rechtbank en het Gerechtshof werden aangedragen – want ik ging bij alles in Hoger Beroep. Het probleem was echter dat de argumenten meer racistisch en onlogisch van aard waren dan pedagogisch verantwoord. Ik zal een paar voorbeelden geven: “Uw kind is nog te jong om de betekenis van het Suikerfeest te begrijpen,” “Zolang de moeder niet meewerkt, zal uw kind geen emotionele toestemming hebben om het Suikerfeest met u te vieren,” en de mooiste: “We leven hier in Nederland en het Suikerfeest is geen erkende Nederlandse feestdag, meneer.” Dit zei de rechter, terwijl de twee dames van de GI de kinderrechter ook verzochten om mij een spreekverbod op te leggen voor het spreken van Turks met mijn eigen kinderen.
De kinderrechter, zelf van Indische komaf, vond het “pedagogisch gezien onverantwoord” dat ik Turks sprak met mijn kinderen in mijn eigen huis, omdat het kind hierdoor “in de war raakte en dit ten koste ging van het Nederlands.” Het was nodig om naar het Gerechtshof te gaan om dit verbod van tafel te vegen, en dat lukte pas nadat ik dreigde naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te stappen. Nederland had namelijk net een bijzonder slecht jaar gehad bij het Europees Hof, met tweederde van de rechtszaken waarin Nederland berispt werd voor het “schenden van minstens één fundamenteel mensenrecht, zoals beschreven in de Verklaring van de Rechten van de Mens.” Het recht om je eigen taal te spreken is verankerd in Artikel 14, en het recht op ‘family life’ valt onder Artikel 8.
Zelfreflectie
Mijn gedrag hielp echter ook niet, als ik eerlijk naar mezelf kijk. Toen ik hoorde van het Turks spreekverbod, sprong ik op en zei resoluut: “Ik BEN Turks, mijn moeder is Turks en mijn vader is Turks. Dat ik in Nederland ben geboren, betekent niet dat ik mijn eigen achtergrond moet verloochenen. En dat betekent dat mijn kinderen ook Turks gaan leren, omdat zij een Turkse vader hebben (en mijn dochtertje zelfs ook een Turkse moeder). Ik weet dat dit u stoort, maar als u dit niet begrijpt – terwijl iedereen het wel begrijpt – dan ligt dat aan u!” Inderdaad, in mijn woede stapte ik zelfs af van het gebruik van het woord “u” aan het eind van mijn zin. Mijn advocaat stootte me krampachtig aan en fluisterde: “Je beledigt hem nu, en daarvoor kun je een dag celstraf krijgen.” Terwijl ik het hard genoeg zei zodat de rechter het zou horen, riep ik: “En dan? Lekker boeien!”
Mijn eerste échte Suikerfeest als vader
Al deze aspecten zorgden ervoor dat ik pas na zes jaar het Suikerfeest kon vieren. Het ging gepaard met veel uitleg, want vooral mijn dochtertje had nog nooit van deze feestdag gehoord. Mijn zoontje was bovendien te jong om er echt iets van mee te krijgen, behalve dat we de drie dagen veel op bezoek gingen bij vrienden en familie, waarbij hij voortdurend cadeautjes ontving, terwijl hij zelf een schattig vlinderdasje en overhemd droeg. Ik vertelde mijn dochtertje dat het Suikerfeest in het teken stond van lekker eten en het delen van veel liefde met familie. Zij interpreteerde dat als de hele dag door knuffelen van haar broertje, wat met veel enthousiasme door hem werd ontvangen. Af en toe probeerden ze elkaar op te tillen, maar dat resulteerde in beide kinderen die omvielen. Het vele snoepen, inclusief zeven soorten Turkse baklava – met honing, chocolade, slagroom, pistachenoten, walnoten, naturel en een mix – beviel hen prima, hoewel het knuffelen meer in de smaak viel.
Ik keek de hele dag naar hoe mijn dochtertje en zoontje elkaar lachend knuffelden. Het raakte me diep, mijn ogen vulden zich met tranen. Na een helse bokswedstrijd tegen Mike Tyson en Muhammad Ali, waarbij ik weliswaar mijn oor verloor en gestoken werd door een bij, was ik nu de kampioen, gewoon door dit tafereel te zien.
