Als aanstaande vader is je rol tijdens de zwangerschap beperkt. Immers: je partner is degene die de baby in zich draagt en als vader heb je sowieso niet zoveel met een baby, toch? Integendeel! VADER Magazine oprichter Robin van Tilburg ontdekte wat je allemaal wél kunt doen als vader tijdens de zwangerschap.
De eerste weken van de zwangerschap beleefden we ieder op onze eigen manier. Mijn vriendin merkte al snel de lichamelijke effecten van de zwangerschap. Ze was veel moe, snel misselijk en al na een aantal weken was er een lichte bolling in de buik te ontwaren, waar ze vaak liefdevol haar hand overheen legde. Zelf merkte ik dat ik nog maar moeilijk een voorstelling kon maken van wat er stond te gebeuren. En ja, natuurlijk wist ik rationeel gezien wel dat er een baby op komst was, maar het echt voelen? Nee, daar was in die eerste periode nog geen sprake van. Ik merkte dat dit mij onrustig maakte. Want wat was eigenlijk mijn rol in het geheel? En kon ik wel iets doen?
Wat je als vader tijdens de zwangerschap kunt doen
Mijn zoektocht naar informatie over wat ik als vader tijdens de zwangerschap kon doen leverde in eerste instantie niet veel op. Vrijwel alles dat ik onder ogen kreeg, was overduidelijk gericht op de moeder. Tijdschriften, websites en brochures; het woord vader of partner kwam er vaak slechts zijdelings in voor. Nadat ik via een stapel boeken voor aanstaande vaders uiteindelijk bij de wetenschappelijke literatuur uitkwam, kreeg ik een heel ander beeld. Ik las over de mogelijkheid om al tijdens de zwangerschap een band op te bouwen met je kind en over tal van andere voordelen van betrokken vaderschap.
Zorg voor je zwangere partner
In één van die artikelen stuitte ik op de volgende zin: “De beste manier om als vader voor je kind te zorgen, is door goed voor zijn moeder te
zorgen.” Ik keek naar mijn vriendin die na een dag werken neerplofte op de bank. Uitgeteld door een lichaam dat vrijwel alle energie nodig had om ons kind zo goed mogelijk te laten groeien. Met het zinnetje nog vers in mijn gedachten, kwam ik in actie. Ik kon het lichamelijk aspect dan wel niet van haar overnemen, maar ik kon mezelf natuurlijk wél op veel andere manieren nuttig maken.
Komt een aanstaande vader bij de verloskundige
Eén van de meest waardevolle dingen die ik heb gedaan tijdens de zwangerschap, was meegaan naar afspraken bij de verloskundige en gynaecoloog. Niet alleen maakte het mijn vaderschap in het begin een stuk concreter (ik besefte pas écht dat ik vader werd op het moment dat ik het hartje van mijn ongeboren kind hoorde kloppen), het stelde me bovendien in staat om de vragen en onzekerheden die ik had, direct te kunnen stellen. En hoe zekerder ik zou zijn over mijn rol en mijn invulling daarvan, hoe meer ook mijn vriendin daar van zou profiteren. En toen eenmaal het fenomeen zwangerschapsdementie zijn intrede deed, was het extra paar oren in de spreekkamer helemaal handig!
Beleef samen de zwangerschap
Doordat we de zwangerschap zo bewust samen beleefden, merkte ik dat het idee van dat er een baby op komst was steeds meer begon te leven. Daar de weekenden normaal gevuld waren met sociale activiteiten, maakte ik nu ‘proefritjes’ met kinderwagens met zwenkwielen, vroeg ik de verkoper van een babywinkel waar ik de zoogkompressen kon vinden, struinde ik met een checklist in de hand winkels af. En natuurlijk vond ik niet alles even leuk of interessant. Sterker nog: ik heb eigenlijk een hartstochtelijke pesthekel aan winkelen. Maar in dit geval ging het daar niet om. Het voelde vooral fijn om iets te kunnen doen en ons samen voor te bereiden. En om mijn partner te helpen, wiens buik steeds meer in de weg ging zitten.
Wat moet je regelen tijdens de zwangerschap
In negen maanden tijd zou ons kind in haar lijf uitgroeien van één enkele cel uit tot een volwaardig mensje met alles erop en eraan. Een waanzinnig proces! Maar, zo merkte ik al snel, ook een proces dat gepaard gaat met grote (hormonale) veranderingen die voor een, ehh, ietwat andere dynamiek in de relatie kunnen zorgen. Laten we zeggen dat ik ontdekte dat de beste manier om mijn partner te helpen (en daarmee ook mezelf), was om simpelweg te doen wat mijn partner van me vroeg. Dat is ook wat ik andere (aanstaande) vaders met klem kan adviseren.
Je zwangere partner heeft altijd gelijk
Ga niet in discussie met een zwangere vrouw, maar probeer haar zoveel mogelijk tegemoet te komen in haar wensen en behoeftes. Hiermee zeg ik niet dat je jezelf compleet moet wegcijferen of dat jouw gevoel er niet mag zijn, maar wel dat zij in dit geval leidend is. Dus geef haar complimenten, vraag hoe het met haar gaat en probeer nét dat beetje extra te doen. Maar vooral: zorg dat je belangrijke zaken tijdig regelt.
Wat je als aanstaande vader kunt doen tijdens de zwangerschap
Wordt je partner onrustig van het idee dat de kinderkamer nog niet af is? Begin dan met het verven van de muur. Wil je partner al in een vroeg stadium alle benodigde spullen in huis hebben, terwijl jij vindt dat dat best nog even kan wachten? Zet dan toch maar koers naar de winkel. Het kost jou alleen wat tijd, maar het zorgt voor een hoop rust. Bij ons was dat in elk geval wel zo. Op een gegeven moment merkte ik dat ik zelfs pro-actief begon te handelen. Zo zette ik het nummer van de verloskundige en het ziekenhuis in mijn telefoon, had ik al twee maanden voor de uitgerekende datum een voorverpakte tas bij de voordeur staan en kon ik de route naar het ziekenhuis dromen.
Vader worden: zo bereid je je voor op het vaderschap
Je zou deze handelingen kunnen zien als onderdelen van de grote baby-checklist, maar het gaat er in mijn beleving vooral over wat het vertegenwoordigt. Ik durf met zekerheid te zeggen dat mijn betrokkenheid tijdens de zwangerschap een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan mijn invulling van het vaderschap in de jaren daarna. Tijdens de zwangerschap kwam ik steeds meer tot de ontdekking wat dat voor mij inhield, vader worden, en hoe ik daar invulling aan wilde geven. Dus mijn advies? Vader, lever nu al een actieve rol en leg daarmee een ijzersterke basis voor je eigen vaderschap, en daarmee ook voor je gezin. Want iedereen wint bij betrokken vaderschap.
Tot slot: 10 concrete tips voor jou als aanstaande vader
- Ga (waar mogelijk) mee naar afspraken bij de verloskundige
- Vraag je zwangere partner hoe het gaat en wat je voor haar kunt doen
- Wees actief en betrokken bij verschillende ‘regeldingen’ rondom de baby
- Volg samen het verloop van de zwangerschap, bijvoorbeeld met een app
- Leg de zwangerschap op verschillende manieren vast, bijvoorbeeld met foto en video
- Volg samen een zwangerschaps- of bevallingscursus (of één voor aanstaande vaders)
- Maak contact met je ongeboren kind door voor te lezen, te praten of te zingen
- Verdiep je in het thema opvoeden met behulp van boeken, artikelen of websites als Babywijzer
- Vraag andere vaders in je omgeving hoe zij deze periode hebben ervaren
- Denk na over de vraag: wat voor vader wil ik zijn en of je gebruik wilt maken van vaderschapsverlof?
Meer weten hoe je je als vader kunt voorbereiden op je vaderschap? In ons boek Kickstart je Vaderschap lees je alles over vader worden én hoe je de beste start kunt creëren voor je gezin. Bestel Kickstart je Vaderschap nu tijdelijk zonder verzendkosten.
